საქართველოს ადვოკატთა ასოციაციის ინიციატივით სასტუმრო „რედისონში“ ჭარბვალიანობასა და სასესხო-საკრედიტო რეგულაციებთან დაკავშირებით მრგვალი მაგიდა იმართება, რომელიც ადვოკატთა ასოციაციის თავმჯდომარე დავით ასათიანმა გახსნა და მას ადვოკატთა ასოციაციის წარმომადგენლებთან ერთად ესწრებიან პარლამენტის წევრები, იუსტიციის და ფინანსთა მინისტრის მოადგილეები, ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრი და ეროვნული ბანკის ვიცე-პრეზიდენტი.  შეხვედრის ფარგლებში ადვოკატთა ასოციაციამ წარმოადგინა საკუთარი ხედვა და მოსაზრებები ჭარბვალიანობის პრობლემის დაძლევასთან დაკავშირებით.  

ქართველი ადვოკატები პროფესიული საქმიანობის განხორციელებისას ყოველდღიურად აწყდებიან ასიათასობით საქმეს, სადაც საკრედიტო დაწესებულებები უმეტეს შემთხვევაში, ბოროტად სარგებლობენ მსესხებელთა უმწეო მდგომარეობით და ისეთ კაბალურ პირობებზე იყოლიებენ მათ, რომ შეუძლებელი ხდება მათთვის ეფექტიანი იურიდიული დახმარების აღმოჩენა. მოქალაქეთა ამგვარ მძიმე უფლებრივ მდგომარეობაში ჩაყენება შეიძლება მიჩნეული იქნას ადამიანის ფუნდამენტური უფლებების დარღვევად.

სამწუხაროდ, ბოლო ათი წლის განმავლობაში, სახელმწიფოს მხრიდან არასწორი მიდგომის შედეგად, მუდმივად ხდებოდა საკრედიტო დაწესებულებებსა და კერძო პირებს შორის უფლებათა ბალანსის დარღვევა საკრედიტო დაწესებულებების სასარგებლოდ და მსესხებელთა საზიანოდ. აღნიშნულმა იმ რეალობის წინაშე დაგვაყენა, რომ ნახევარ მილიონზე მეტი ადამიანი აღმოჩნდა კაბალურ მდგომარეობაში, გამოეთიშა სამოქალაქო ურთიერთობებსა და ეკონომიკურ აქტივობას. ეს საფრთხეს უქმნის კონსტიტუციით აღიარებულ სოციალური სახელმწიფოს იდეას, არღვევს კანონის წინაშე თანასწორობის პრინციპს და აფერხებს ქვეყნის ეკონომიკურ განვითარებას.

სახელმწიფოს პირდაპირი ვალდებულებაა უზრუნველყოს კრედიტორთა და მოვალეთა უფლებებს შორის დარღვეული ბალანსის აღდგენა მოქალაქეთა მიმართ სამართლიანობის პრინციპის დაცვით. ადვოკატთა ასოციაცია მოუწოდებს სახელმწიფოს, თავისი პოზიტიური ვალდებულების ფარგლებში სამართლიანად მოაწესრიგოს საკრედიტო დაწესებულებებსა და მოქალაქეთა შორის არსებული ფულად-საკრედიტო ურთიერთობები და დაამტკიცოს, რომ სახელმწიფოსთვის კონკრეტული ადამიანია პრიორიტეტი.

სამწუხაროდ, არც ერთი ხელისუფლების დროს არ იქნა გათვალისწინებული იურიდიული პროფესიის მოსაზრებები მოქალაქეთა დარღვეული უფლებების აღდგენის თაობაზე და ამ მხრივ, მისასალმებელია ჭარბვალიანობის პრობლემის გადაჭრასთან დაკავშირებული ბოლოდროინდელი სამთავრობო ინიციატივები და თანმხლები დისკუსია.

მიგვაჩნია, რომ კრიტიკულად მნიშვნელოვანია, დროულად და ეფექტიანად მოხდეს ყველა სამართლებრივი მექანიზმის გამოყენება, რომელიც ხელს შეუწყობს შექმნილი დისბალანსის აღმოფხვრას. კერძოდ, აუცილებლად მიგვაჩნია შემდეგი ნაბიჯების გადადგმა:

(ა) სასესხო ურთიერთობებში რეგულირებული ეფექტური საპროცენტო განაკვეთის ზღვრული ოდენობის დარღვევა ჩაითვალოს მევახშეობად და გამოცხადდეს კანონსაწინააღმდეგო მოვლენად გერმანული მოდელის შესაბამისად;

(ბ) მოქალაქეთა მუდმივი ვალაუვალობის დასრულების მიზნით, კანონმდებლობით დაწესდეს კონკრეტული ვადა (არაუმეტეს 10 წელი), რომელშიც მოხდება კრედიტორის მიერ მოვალის მიმართ იძულებითი აღსრულების განხორციელება. შედეგად კი კერძო პირებს შეეძლებათ სრულფასოვან სამოქალაქო ურთიერთობებში დაბრუნება.

(გ) კანონით ერთმნიშვნელოვნად აიკრძალოს სასესხო ურთიერთობებში პროცენტიდან პროცენტის გადახდა;

(დ) სასესხო ურთიერთობებში კანონით უნდა დაწესდეს პირგასამტეხლოს მაქსიმალური ოდენობა, რომელიც არ უნდა აჭარბებდეს წლიური საპროცენტო განაკვეთის ნახევარს.

(ე) თავმდები პირების,  გირავნობის და იპოთეკის საგნის მესაკუთრეების მიმართ შემოღებულ იქნეს წინასწარი სავალდებულო ინფორმირების და მათი გადახდისუნარიანობის სათანადოდ შემოწმების მექანიზმი;

 (ვ) შემუშავდეს საკანონმდებლო ჩარჩო, რომელიც დააწესებს ფიზიკურ პირთა გაკოტრებულად ცნობის შესაძლებლობას და ჩვენს მოქალაქეებს მისცემს შანსს სუფთა ფურცლიდან დაიწყონ ეკონომიკური აქტივობა.